DHA – Dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển toàn diện của trẻ

DHA là một thành phần thiết yếu cho sự phát triển của thị giác và não bộ ở trẻ em và người trưởng thành. Đặc biệt, DHA có liên quan đến sự hoàn thiện hệ thần kinh, cải thiện miễn dịch, phát triển chức năng nhìn và tăng cường trí thông minh ở trẻ. Vậy DHA là gì? Có vai trò gì cho sự phát triển của trẻ? Nên bổ sung DHA cho trẻ như thế nào? Ba mẹ hãy cùng tham khảo qua qua bài viết dưới đây.

1. DHA là gì? 

DHA có tên gọi đầy đủ là Docosa Hexaenoic Acid – một acid béo không no thuộc nhóm omega-3. Đây là một chất cần thiết mà cơ thể không tự tổng hợp được nên phải đưa vào từ nguồn thực phẩm sử dụng hàng ngày. DHA có nhiều nhất trong nội tạng động vật như gan và mỡ cá, bao gồm cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá mòi, cá bơn, cá thu, ngoài ra, còn có trong trứng, sữa, các loại hạt có dầu và dầu cá.

 

2. Biểu hiện của trẻ thiếu DHA

Trẻ em thiếu DHA có những dấu hiệu cụ thể sau đây:

• Chậm phát triển về mặt trí tuệ
• Không thông minh so với những người bạn cùng trang lứa
• Gặp nhiều trở ngại về ngôn ngữ (nói lắp, phát âm không rõ)
• Thường xuyên gặp các bệnh về hô hấp hay dị ứng

3. Vai trò của DHA đối với sự phát triển toàn diện của trẻ

Phát triển thị giác: Trong giai đoạn mang thai và những năm đầu đời của trẻ, DHA tích lũy trong võng mạc – trung tâm tổng chỉ huy khả năng nhìn của mắt. Vì thế, DHA chiếm tỉ lệ rất cao trong võng mạc và đóng một vai trò quan trọng cho sự phát triển thần kinh thị lực, giúp hoàn thiện chức năng nhìn ở trẻ.

Phát triển trí não: DHA rất cần thiết cho sự phát triển của não bộ vì acid béo này chiếm tỉ lệ rất cao trong chất xám giúp tạo ra trí thông minh. Vai trò DHA ở trẻ còn kích thích độ nhạy của các neuron thần kinh, giúp dẫn truyền thông tin nhanh và chính xác. Các bé bị thiếu DHA trong quá trình phát triển sẽ có chỉ số thông minh (IQ) thấp hơn những bé được hấp thụ đủ. Có nghiên cứu cho thấy trẻ được bú sữa mẹ và có chế độ dinh dưỡng đầy đủ DHA sẽ đạt chỉ số IQ cao, đồng thời tỷ lệ chậm phát triển hệ thần kinh giảm thấp.

Phát triển thể chất: DHA còn có liên hệ chặt chẽ với chu vi vòng đầu, cân nặng và chiều dài của trẻ sơ sinh. Bổ sung đầy đủ DHA cho thai nhi sẽ hỗ trợ các mạch máu phát triển tốt, có thể làm giảm tỷ lệ suy nhược sau khi sinh và bé sẽ nặng cân hơn. Ngay sau khi chào đời, trọng lượng não của em bé được chứng minh là tương đương với khoảng 70% trọng lượng não của người trưởng thành. Vì thế thai nhi trong tử cung đòi hỏi phải được cung cấp một lượng DHA lớn để đáp ứng với sự tăng trưởng của bộ não giai đoạn thai nghén và những tháng đầu đời.

Những lợi ích khác: Ngoài ra, bổ sung đẩy đủ DHA cho trẻ còn giúp tăng khả năng miễn dịch, từ đó giảm nguy cơ hình thành các phản ứng dị ứng. Ở trẻ lớn và người trưởng thành, DHA sẽ phát huy tác dụng giảm cholesterol toàn phần, triglyceride máu và LDL-cholesterol (cholesterol xấu) giúp phòng ngừa xơ vữa động mạch cũng như bệnh nhồi máu cơ tim. Nhóm Acid béo omega-3 còn bảo vệ cơ thể chống lại đột quỵ và giảm viêm khớp.

4. Bổ sung DHA cho trẻ như thế nào?

Giai đoạn mang thai:

• Nhu cầu DHA của trẻ xuất hiện ngay từ khi còn trong bụng mẹ. Vì vậy, chế độ ăn trước và trong khi mang thai rất quan trọng đối với khả năng dự trữ các acid béo không no cần thiết cho thai nhi. Đặc biệt trong 3 tháng cuối thai kỳ, bào thai cần nhiều dinh dưỡng cho sự phát triển hệ thần kinh và mạch máu.
• Mẹ bầu nên ăn nhiều các loại cá biển, hải sản và dầu thực vật – nguồn omega-3 thiên nhiên quan trọng giúp cung cấp DHA cho bào thai. Mẹ bầu cũng nên dùng thêm sữa bột với hàm lượng DHA khoảng 200mg/ngày để đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng cho thai nhi.

Giai đoạn sơ sinh:

• Cả trẻ sinh non và đủ tháng đều đòi hỏi phải hấp thụ đủ DHA vì các bé không có khả năng chuyển tiền tố DHA từ dầu thực vật, hay các thức ăn thay thế khác sang loại acid béo cần thiết này. Khi chào đời, sữa mẹ chính là nguồn DHA giúp trẻ phát triển trí tuệ tốt. Đây là lý do tại sao việc cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu và kéo dài tới 2 tuổi là rất quan trọng.
• Trong trường hợp bé không được bú sữa mẹ thì phải lựa chọn các thực phẩm thay thế chứa đầy đủ các acid béo nói trên. Một số nhãn hiệu sữa bột lớn sẽ được bổ sung DHA ở dạng dầu tinh khiết có nguồn gốc từ tảo, chính thành phần dinh dưỡng này đã làm tăng mức giá của sữa.

Giai đoạn đầu đời:

Trẻ từ 1 tuổi đến 6 tuổi rất cần DHA, tuy nhiên trẻ thường bị thiếu hụt nếu cha mẹ không quan tâm bổ sung DHA từ thực phẩm hàng ngày. Do đó, mẹ cần đa dạng khẩu phần ăn của bé ưu tiên lựa chọn nhiều loại thực phẩm giàu DHA như:

• Nội tạng động vật: Gan và mỡ cá
• Các loại cá biển: Cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá mòi, cá bơn, cá thu,..
• Trứng, sữa và các loại hạt

Trẻ từ 6 tuổi đã bắt đầu bước vào giai đoạn học tập, não bộ cần hoạt động suy nghĩ, tiếp thu, học hỏi kiến thức mới lạ nhiều. Sự phát triển tốt của não bộ và học tập giai đoạn này sẽ là cơ sở tốt để trẻ phát triển trí thông minh sau này. 

Ngoài bổ sung DHA từ thực phẩm tự nhiên và sữa, cha mẹ có thể cho trẻ uống DHA từ các chế phẩm dinh dưỡng. Song cần đảm bảo cung cấp cân đối DHA mỗi ngày, sử dụng đúng theo chỉ dẫn bác sĩ và trên nhãn mác.

Qua bài viết này mong rằng ba mẹ có thể hiểu thêm về tầm quan trọng của việc bổ sung đầy đủ DHA cho bé, hy vọng ba mẹ có thêm khiến thức để chăm sóc bé yêu một cách tốt nhất.